Verslagen / Zomergasten 2020: Typhoon inspirerend, oprecht en stralend

Gisteravond was de zanger/rapper Typhoon (1984) de eerste in het nieuwe seizoen Zomergasten. Het marathoninterview programma van de VPRO afgewisseld met gekozen fragmenten door de gast. Het vierde seizoen met interviewer/programmamaker Janine Abbring. Thema’s die aan bod komen: jezelf zijn, racisme, verbeeldingskracht, burn-out ‘s, herdoping en urgentie in de kunst. Typhoon: ‘ik heb een dosis licht gekregen.'

 * Typhoon (Glenn de Randamie) en Giovanca Ostiana.

Bij he zoeken naar een juiste foto voor dit stukje van Typhoon zag ik een foto (zie boven) van de rapper/zanger met ex-vriendin zangeres Giovanca Ostiana. Zij is nu ook een van de presentatoren bij talkshow Op1. Allebei zijn zij bijzondere geïnspireerde musici met stralende levendige ogen. Typhoon is te gast bij interviewer Janine Abbring, direct vanaf het begin zet hij de toon met een veelzeggend fragment uit de film ‘Copying Beethoven’ waarin de bekende Duitse componist zegt dat de muziek zit in de stilte tussen de noten. Net als een schrijver soms beweert dat de literatuur tussen de woorden zit of een filmmaker waarde hecht aan het imaginaire tussen de beelden.

Intuïtief

De film is intens en komt geïnspireerd over, net als Typhoon die in werkelijkheid Glenn de Randamie heet. Hij maakt een open, eerlijke, oprechte en gedreven indruk. Soms waaieren zijn gedachten breed uit, maar weet Abbring hem door het stellen van de juiste vraag in goede banen te leiden. En de focus te houden.

Typhoon is een intuïtieve en associatieve kunstenaar met diepgang en een authentieke smaak. Dat kun je zien aan de diversiteit in zijn keuze van filmfragmenten van Hook, As it is in Heaven, Basquiat, Human Contract, Amazing Grace tot zijn Zomergasten latenight film keuze Billy Elliot. Bij Hook van Spielberg prijst hij de verbeeldingskracht en zegt zich te identificeren met het jongetje Peter Pan, dat ook speciaal wilde zijn. Bij de documentaire ‘Miles Davis, Kind of Blue’ valt hem op hoe veel vertrouwen Davis heeft in de musici met wie hij speelt. ’Als de muziek resoneert dan is het waar’ zegt de rapper.

Na het zien van de Zweedse film ‘As It Is In Heaven’ over een dirigent die na een hartaanval bij een dorpskoor in Zweden terecht komt en zichzelf daar weer hervindt, is Typhoon erg ontroerd. De film gaat over vrijheid en zelfbeschikkingsrecht. Janine vraagt direct waarom het hem zo aangrijpt. Zij zit erbovenop en geeft Typhoon nauwelijks even rust. Hij herkent zichzelf waarschijnlijk in de dirigent, die dankzij de muziek weer kan herstellen.

Dan verwacht je dat Abbring het over Typhoon’s burn out’s gaat hebben, maar dat komt pas later aan bod.

George Floyd

Eerst komt het racisme ter sprake naar aanleiding van de film over de zwarte graffitikunstenaar Basquiat, die op 27-jarige leeftijd aan heroïne overleed. Typhoon die net als Jean Michel Basquiat een tijd thuisloos was, om zichzelf te ‘herdefiniëren’, voelde dezelfde bewijsdrang naar zijn vader. Via Basquiat komt het gesprek op Black Lives Matter. Zeer terecht merkt de rapper op, dat het in deze tijd na de vreselijke dood van George Floyd in Amerika, vanzelfsprekend zou moeten zijn dat ‘Black Lives Matter’. En daar niet een aparte beweging voor zou hoeven bestaan.

Bij een eerder fragment over de documentaire ‘I’m Not Your Negro’ over James Baldwin, zegt hij dat racisme in de samenleving zit: ‘sommigen mensen vinden het nodig om andere minderwaardig te maken’. De documentaire toont de standpunten van Baldwin, Malcolm X en Martin Luther King. Strijdvaardigheid, activisme en liefde zijn alle drie nodig, vindt de zanger. Typhoon is lid van een Commissie tegen racisme en vindt dat er nog veel werk aan de winkel is. Wereldwijd, ook in het onderwijs, moet racisme worden aangepakt en het is niet alleen een issue voor zwarte mensen.

In het laatste uur van Zomergasten komen de twee burn-out ’s van Typhoon aan bod. Hoe kwam dit? Hij had liefdesverdriet, deed te veel, wilde zich extra bewijzen, ’ook door mijn kleur’, was een tijd thuisloos (niet dakloos) en is hypersensitief: ’Niet alles wat ik aanvoel is goed voor mij’

Herdopen

Bij de tweede burn-out, die veel heftiger is dan de eerste, voelt Typhoon zich te verantwoordelijk voor zijn directe omgeving. ‘In het creatieve proces voel je je zowel God als de gootsteen’. Hij leert dat je niet anders kan dan jezelf zijn. Je kan nooit meer zijn dan trouw aan jezelf. Hij laat zich herdopen, spreekt met bevriende theologen en gaat de Bijbel herlezen. Typhoon: ‘ik heb een dosis licht gekregen’. ‘Er hoeft geen gebrokenheid te zijn vanuit liefde.’

In het laatste gekozen fragment uit ‘Amazing Grace’ over soul zangeres Aretha Franklin komt alles samen: de intensiteit, de spiritualiteit en inspirerende ongepolijste muziek, die Glenn de Randamie (Typhoon) deelt met Aretha Franklin.

Jaap Mees